F - f

fabbisogno : fabbesegnu sm.

fabbrica : fràbbeca sf.

fabbricare : frabbecare, fare tr. fabbricato : frabbecatu agg. e sm., fràbbecu sm.

fabbro : ferraru sm.

fabbro (bottega del -) : ferrarìa sf.

faccenda : facenda sf.

faccende domestiche : servìzie (te casa) sf.pl.

faccendone : strazzafacende sm. e f.

facchinaggio : facchinàggiu sm.

facchino : uastasi sm.

faccia : facce, facci, cera, nasça sf.

facciata : facciata, facce sf., pruspettu sm.

face : iacca sf.

faceto : curiosu, schersusu, schircusu, spiritosu agg.

facezia : dettu, mottu sm., essuta sf.

fachiro : fachiru sm.

facile : facile agg.

facilità : facilitate, facilità sf.

facilmente : facirmente avv.

facoltà : facurtàte, facurtà sf.

facoltativo : facurtativo agg.

facoltoso : facurtusu agg., bonatenente sm. e f.; unu ca stae buenu sm.

factotum : fattore, capu antieri sm., capu antara sf.

faggiano : caggianu sm.

faggio : fau sm.

fagioli (mangiatore di -) : pasularu sm.

fagiolini : pasuli ierdi sm.pl.

fagiolo bianco : pasulu napuletanu sm.

fagiolo dell'occhio : pasulu cu ll'uecchiu sm.

fagotto : facottu, fangottu, ròtulu sm., mappata, mappateδδa sf.

faina : fuìna, frùscula sf.

falangio : taranta sf.

falangio grosso : tarantune sm.

falce : fàuce sf.

falcetto : fauciceδδa sf.

falchetto : chicci sm.

falciare : fauciare, metere tr.

falciatore : meteture sm.

falciatori (guida dei -) : antieri sm.

falcione : fauciune sm.

falco : farcu, castarieδδu, castarieδδu te la morte sm.

falcone : farcone, castarieδδu sm.

falda acquifera : ina, vena, farda sf.

falda del cappello : farda, visiera sf.

falegname : falegname, mesciu d'àscia sm.

fallimento : fallimentu, fiascu sm., dispatta sf.

fallire : faδδire intr.

fallito : faδδutu agg.

fallo : fallu sm.

fallo (interruzione per -) : fallocu sm.

falò : fòcara sf.

falpalà : farballà, ntàgghiu sm.

falsamente : buecchiu, iabba avv.

falsificatore : mascararu, mascarianu sm. falso : fàusu, busçiardu agg.

fama : fiama, nomenata, numea sf.

fame : fame sf., appetitu sm.

fame arretrata : famòteca, famozza sf.

fame (avere gran -) : spamecare intr.

fame (togliere la -) : spamare tr.

famiglia : famigghia, famiglia sf.

famiglio : famigliu, famigghiu sm.

famoso : canusciutu, celebbre, notu agg.

fanale : fanale sm., lanterna sf.

fanalino : fanalinu, lanternieδδu sm.

fanatico : fanàtecu, nfatuatu, ncarnatu, nfessalutu agg.

fanciullino : piccicchieδδu, piccinnieδδu, pirindiδδu, pirindillu, pisirìcchiu sm.

fanciullo : piccinnu, striiceδδu sm.

fandonia : balla, fràbbula, fessarìa, papòcchia, tràpula, tràstula sf.

fanello : fanieδδu, frangiδδu sm.

fanfaluca : papòcchia, tràpula, tràstula sf.

fanfara : fanfarra sf.

fanfaronata : balla, spaccunata, sparachiazza, sparata, tràstula sf.

fanfarone : arcinfànfaru, ffànfaru, busçiardu, pallunaru, pallunista, parularu, spaccone, spaparacchiune, sparachiazze, trapularu, trastulone sm.

fanghiglia : luta sf., lutàcchiu, mustìgghiu sm., mustunìgghie sf.pl.

fango : fangu, mustìgghiu, mustìsçiu sm., luta, mògghia sf.

fannullone : cerniientu, pierditiempu, scanzafatìa, sciacqualattuche sm. e f., acabondu sm., scioperatu, scuncignatu, spacendatu agg.

fantasia : fantasia, mmaggenazione sf., suennu sm.

fantasma : fantàsemu, spirdu sm., umbra, umbria sf.

fantasticare : fantastecare, mmaggenare, sunnare tr. e intr.

fantastico : fantàstecu agg.

fanteria : fantarìa, ffantarìa sf.

fantoccio : fantòcciu, pupazzu sm.

farabutto : farabbuttu, malomu, strunzu sm., carugnune, spaccime sm. e f., spaccimusu, spulisçiatu agg.

fàrcela : fetare rifl., ncapare intr.

fare : fare tr.

fare a meno : ffrancare rifl.

fare attenzione : tenementire tr., tenire mente intr.

fare boccacce : rrignare tr.

fare capricci : mugnulisçiare intr.

fare l'altalena : iundisçiare intr.

fare l'impertinente : capuzziare intr.

fare ottimamente : mmurtalare rifl.

fare silenzio : mmutire, mmuzzare intr.

fare vento : entulisçiare intr.

fare giorno : llucìscere, llucescìre intr.

fare notte : nnuttare, scurire intr.

fare sera : mbrunire intr.

farfalla : farfalla sf., angelieδδu sm.

farfalla grossa : palumbeδδa sf.

farfalla piccola : farfallìcchia sf.

farfallina bianchiccia : pònnula sf.

farfallina delle granaglie : ponnuleδδa sf.

farfallina urticante : ponnulìcchia sf.

fàrfara : fàrfara sf.

fàrfaro : fàrfaru sm., fàrfara sf.

farfugliare : farfugghiare tr., ntartagghiare, parlare fli fli, sciarpisçiare intr., ccappare la lìngua impers.

farina : farina, pònnula, sìmula sf., fiore, semulinu sm.

farina grossa : farru sm.

farinaceo : farinàcciu agg.

farinoso : farinusu agg.

farmacia : spezarìa sf.

farmacista : speziale sm.

farneticare : frenetecare, spaeδδare, strulecare intr.

faro : faru sm., lanterna sf.

farsa : farsa sf.

farsetto : sceleccu sm.

fascia : fascia, fassa, lenza, striscia sf.

fascia-cornice : contrucàscia, mòscia, mostra sf.

fascia di campo : antu sm., lenza, ndana, porca, tàgghia sf.

fasciare : fasciare, nfassare tr.

fasciatura : nfassatura sf.

fascina : mucchiu sm., sàrcena sf.

fascino : fàscenu sm.

fascinoso : fascenusu agg.

fascio : fàsciu sm.

fascio di fiori : mazzu, mazzettu, buché sm.

fascismo : fascismu, fàsciu sm.

fascista : fascista agg. e sm. e f.

fastidio : fastìtiu, ncòmmutu sm., malagna, rugna, scarfatura sf.

fastidioso : fastitiusu, nuiusu, rugnusu agg.

fasullo : fasullu, fàusu agg.

fata : fata sf.

fatalità : fatu sm., sorte sf.

fatare : fatare; mmacare tr.

fatato : fatatu; nfatturatu agg.

fatica : fatìa sf., lavoru sm.

faticaccia : straccata sf., stramaccu sm.

faticare : fatiare, laurare intr. e tr.

fato : fatu, testinu sm., furtuna sf.

fatterello : fattarieδδu, fatticeδδu, culàcchiu sm.

fatto : fattu sm., cosa sf.

fattore : fattore sm., tuttufare sm. e f.

fattore ereditario : custituzione sf.

fattrice : fattìa sf.

fattucchera : fattucchiara, maca, masçiara sf.

fattucchieria : macarìa, masçiarìa, màndeca sf.

fattura : fattura, macarìa sf. Fausto : Fàustu, Faustinu, Ttinu pers.

fava : faa sf.

fava da semina : fauzza sf.

fava (gambo di-) : faazza, farazza sf.

fava (pianta secca di -) : faaδδara sf.

fava verde : ùngulu sm.

fave a puré : fae ianche sf.pl.

fave secche lessate : fae te mòneci sf.pl.

fave (sgusciare le -) : spungulare, spungulisçiare tr.

fave (togliere l'occhio alle -) : sgrappare tr.

favella : faeδδa sf., cuntu sm.

favellare : faeδδare, cuntare tr.

favetta : fauzza sf.

favilla : fasçiδδa sf.

faville del camino : animeδδe sf.pl.

favo : fau, pettine sm.

favola : fàula, faeδδata sf.

favonio : faugnu sm.

favonio (guastarsi per il -) : mpafagnare, nfaugnare intr.

favore : favore, faore, piacire sm., curtesìa, gentilezza sf.

favoreggiamento : spinta sf.

favorevole : faureule agg.

favorire : faurire tr. e intr.

favoritismo : particularità sf.

favorito : fauritu, pruetutu agg.

fazzoletto : fazzulettu sm.

fazzoletto al collo : mmittu sm.

fazzoletto del naso : muccaturu sm.

fazzoletto (gioco del -) : tirallenta sm.

fazzolettone : fazzulettone sm.

febbraio : frebbaru sm.

febbre : free sf., bai sm.

febbricola : freiceδδa sf.

febbrone : freazza sf.

feccia : fezza, posa, suttame sf.

feccia dell'aceto : mamma sf.

feci : mberda sf., mberde sf.pl.

feci di bovino : scafazza sf.

feci molli : mòsçia sf.

fecola : fecula sf.

fede : fede, fete sf.

fedele : fetele agg. Fedele : Fetele, Fetelucciu, Felucciu, Fefé pers.

fedeltà : federtate, federtà sf.

federa : fòtera; cuscinera, pinnalura sf.

federale : feterale sm. Federico : Fetericu, Ricu, Chichi pers.

fedina : basetta sf.

fegatello : ficatieδδu sm.

fegato : fìcatu sm.

felce palustre : fiδδittu, filiδδu, filittu sm.

felice : felice, lliecru, presçiatu agg.

felicità : felicitate, felicità sf., priesçiu sm. Felicita : Felicetta, Cetta, Tetta, Tetti pers. Felline : Feδδine geogr.

felpato : ferpatu agg.

feltro : feltru, fettru sm.

femmina : fìmmena sf.

femmina di polso : fimmenazza sf.

femminella : fimmeneδδa sf.

fendere : crepare, felare, ricare, lesiunare, rumpere tr.

fenditura : carassa, felatura, lesione sf., spaccu sm.

fenomenale : fenumenale agg.

fenomeno : fenòmenu sm. Ferdinando : Ferdinandu, Nandu, Nanduzzu pers.

ferire : ferire, mercare tr.

ferire gravemente : rruenare, franteδδare, struppiare tr.

ferire lievemente : rranfare, scrasçiare, scurciare tr.

ferita : feruta, rranfatura, scrasçiatura sf., miercu sm.

ferita lieve : bai, malatìcchiu sm.

ferito : ferutu, franteδδatu, mercatu, merchisçiatu, rranfatu, scrasçiatu, scurciatu, struppiatu agg.

fermaglio : fermàgliu, cànciu, spillone sm., ciappa, fìbbia sf.

fermare : fermare tr.

fermarsi a metà : rrenare rifl.

fermata : fermata sf., artu sm.

fermentare : fermentare, fervere, ugghiare intr.

fermentato : fermentatu, ugghiatu agg.

fermentazione : fermentazione sf. fermento : fermientu sm.

fermo : fiermu, fermu, sotu, tuestu, testu; mpalatu agg.

fermo in attesa : mpetecunatu agg. Fernando : Fernandu, Nandu, Fernanduzzu pers.

feroce : feroce, bàrbaru, crutele, spiatatu agg., cainu sm.

ferocia : ferocità, feròcia, barbaritate, canità sf.

ferraglia : ferràgghia sf.

ferrago (erba) : ferràsçena sf.

ferraio : ferraru, ferrarieδδu sm.

ferraio (bottega del - ) : ferrarìa sf.

ferraiolo : mantellina, muzzetta sf.

ferrare : ferrare tr.

ferretti (munire di -) : nferrettare tr.

ferretto : ferrettu sm.

ferretto d'arresto : arsìculu sm.

ferro : fierru sm.

ferro (filo di -) : fierrufelatu sm.

ferro vecchio : fierru ecchiu sm., ferràgghia, sperra sf.

ferro di cavallo : fierru sm., staffa sf.

ferro di cavallo (chiodo) : tacciuδδu sm.

ferrovia : ferruìa sf.

ferroviere : ferruvieri sm.

fertilizzante : sale sm.

fervente : fièrsetu agg.

fervere : fervere, bullire intr. e tr., ugghiare intr.

fesseria : fessarìa sf.

fesso : fessa, fèscata agg. indecl.

fessura : carassa, felatura, furame, lesione, spaccatura sf., spaccu sm.

festa : festa sf.

festaiolo : festaiolu, festalusu agg.

festeggiare : festisçiare tr.

festino : festinu sm., llecracera sf.

festino esagerato : ciceremmolla sm. festività : festilità sf.

festivo : festile agg.

festone : festone sm.

festuca : zippu sm.

fetente : fetente, fetusu, ntefecatu, spaccimusu agg.

fetido : nfetesciutu, puzzulente, spulisçiatu agg.

fetore : àffetu, fiezzu sm., lagna, puzza sf.

fetta : feδδa, stozza sf.

fetta bruciacchiata : bruschettu sm.

fettina : feδδiceδδa; scursetta sf.

fettuccia : fettuccina, capisciola, passamanu, zacareδδa sf., eδδusu sm.

fettuccina di pasta : chitarreδδa sf.

feudo : fieu, cuntatu, tenimientu, territòriu sm., cuntrada sf.

fiacchezza : fiacca, malesçiana, straccatùmene sf.

fiacco : fiaccu, cufiu, uastatu agg.

fiaccola : iacca, torce sf.

fiaccolata : iacca, torce sf.

fiamma : ampa sf.

fiammata : ampata sf.

fiammifero : cerinu, pòsperu sm.

fiancata : fiancunata sf.

fianchi : fianchi, acanti sm.pl., [v]ita sf.

fianco : fiancu, custale, custatu, latu sm.

fiandra (stoffa) : fiàndena sf.

fiaschetta : fiasca, ramiera sf.

fiasco : fiascu sm.

fiatare : fiatare, refiatare intr.

fiato : fiatu, àletu, respiru sm.

fiato sospeso : subbrafiatu sm.

ficcanaso : ficcanasu sm. e f., curiusetusu, nasiluengu agg., zafaneδδaru sm.

ficcare : feccare, mmàttere, ncarrare, nfelare, nfurrare, sçaffare tr.

fico : fica sf.

fico avvizzito : cucùzzulu, passuδδu sm.

fico immaturo : fichiceδδa, fica tìfera sf.

fico secco : fica seccata sf.

fico (varietà di -) : arnea, carniianca, carnirussa, coppa, erduliδδa, frecazzanu, ianca, mappàfaru, marangiana, menunceδδa, niura, paccia, resta, sessune, signura, turca, uttata; fica te l'abate, te lu paraisu, te Sangiuanne fico fiorone : culummu sm. culummara sf., urru sm.

ficodindia : ficalìndia sf.

fidanzamento : prumessa sf.

fidanzamento (rompere il -) : lassare, ncagnare rifl.

fidanzarsi : cacciare rifl.

fidanzata : amante, more mia, murusa, nnamurata, zita sf., bene miu sm.

fidanzato : amante, bene miu, more miu, murusu, nnamuratu, zitu sm.

fidato : fitatu, securu agg.

fido : fitu sm.

fiducia : fitucia, fede sf.

fiduciario : ttaccassergi, tuttufare sm. e f.

fiele : fele; elenu sm.

fieno : fienu sm.

fiera : bestia feroce sf.

fiera mercato : fera sf., panieri sm.

fiero : artieru, arteru agg.

figli : figghi, fili sm.pl.

figlia : fìgghia sf.

figliare : figghiare, ccattare (lu fìgghiu), parturire tr.

figliastro : figghiàsciu, figghiastru, fìgghiu fàusu sm.

figliata : figghiata sf., partu sm.

figlio : fìgghiu sm.

figlio abbandonato : fìgghiu de la Matonna, spòsetu sm.

figlio illegittimo : fìgghiu de lu Spìretusantu sm.

figlioccia : cummareδδa, cummaruzza, suscetta sf.

figlioccio : cumparuzzu, sçiuscettu, suscettu sm.

figliolo : figghiolu sm.

figulo : critaru, cutumaru sm.

figura : fecura, ficura sf.

figura sottile : siluetta sf.

figurare : fecurare intr. e rifl., mmaggenare tr. rifl.

figurina : ficurina, mmàggine sf.

figurino : ficurinu, mutellu sm.

fila : fila, felera, currisçiula, rica sf., felaru sm.

filaccia : capizza sf., spelature sf.pl., spilacci sm.pl.

filacciche : scarfei sf.pl.

filamenti aggrovigliati : cagghiòppula, cuiùrdula sf.

filandaia : felandara sf.

filare1 : felare, fusare tr.

filare2 : felaru sm., cuiùrdula, currisçiula, fila sf.

filastrocca : filastròccula sf.

filato : felatu agg. e sm.

filatoio : turnu sm. Filemone : Filemmine, Memmi pers.

filettatura : panu sm., pani sm.pl.

filetto (gioco) : filottu sm., triaca sf.

filetto (muscolo) : filettu sm.

filino d'aria : filippina sf. Filippo : Filippu, Fifì pers.

filisteo : filisdeu sm.

filo : filu sm.

filo a piombo : filu a ppiumbu, perpendìculu sm.

filo dell'ordito : stama sf.

filo per l'imbastitura : macigna sf., petuzzu sm.

filo resistentissimo : azzina, zzina, zina sf.

filo di ferro : fierru felatu sm. Filomena : Filumena, Mena, Memé pers.

filone : filone, filuncinu sm.

filone di minerale : vena sf.

filosofia : felosufìa sf.

filosofo : felòsufu sm.

filugello : bacu, llaurante sm.

filza : nzerta sf.

filza di agli : fietta, trezza sf.

filza di frutti : corda sf.

filze (gruppo di -) : pùpulu sm.

finale : finale sm., finitòria sf.

finalmente : finarmente, purfinu, an fine, all'urtima avv.; era ura! loc.

finanche : nzena, purfinu, puru avv.

finanza : finanza sf.

finanziere : finanzieri sm.

finché : fencattantu, fèncata, fenca, fena, fentantu, quantu cong.

fine1 : civile, gentile agg.

fine2 : fine sf., esitu sm.

fine3 : fine sm., scopu sm.

finestra : fenescia sf.

finestrella : fenescieδδu sm.

finestrino : feniesciu sm.

finestrone : fenesciune, barcune sm.

finezza : finezza, civilezza sf.

fingere : fìngere intr., camuffare, dare a bbìtere tr.

fingimento : fingimientu sm; pucrisia sf.

finimenti : uarnamienti sm. pl.

finimenti sontuosi : mbardatura sf.

finimenti (fabbricante di -) : uarnamentaru, seδδaru sm.

finire : fenire, cunsumare, furnire, spicciare tr.

fin là : fena a δδai, fencaδδài avv.

fino : finu, suttile agg.

fino a : fenca, fena prep.

fino ad allora : fenattandu, fencattandu avv.

finocchio : fenucchiu sm.

finocchio da semi : fenucchiara sf.

finocchio marino : fenucchiu riestu sm.

finora : senammòi, fenammòi avv.

fin qua : fencacquài avv.

fintanto : fentantu, fencattantu, fenca avv.

finto : fintu, fàusu agg.

finzione : finta sf., fingimientu sm.

fio : fiu, ciu sm.

fiocchetto : fiucchettu, brumu, nnutu a rrosa sm., nnocca sf.

fiocco : fioccu, bioccu sm.

fiocco da filare : bioccu, càlamu, maδδune, màttulu sm., manna sf.

fiocina : fiòcena sf.

fioco : pàlletu, spaleritu agg.

fionda : fiòndula, iùndula sf.

fionda ad elastici : freccia sf.

fiore : fiuru sm.

fiore d'arancio : žàcara sf.

fiore di passione : fiuru te passione sm.

fiorellino : fiuriceδδu sm.

fiorente : fiurente, paratu agg.

fioretta : mmaceδδa sf.

fioretto : fiurettu sm.

fior fiore : fiuru fiuru, megghiu megghiu sm., cima cima, crima sf.

fiorino : fiurinu sm.

fiorire : fiurire intr., nfiurare rifl.

fiorito : fiuritu, fiurutu agg.

fioritura : fiuretura; cacciata sf.

fioritura degli olivi : cacciata, ntrata sf.

fiorone : culummu, mappàfuru, urru sm., babbi sm.pl., culummara sf.

firma : firma sf., segnu te cruce sm.

firmaiolo : firmaiolu sm.

firmamento : firmamentu, celu stiδδatu sm.

firmare : firmare tr.

fisarmonica : organieδδu sm.

fiscale : fescale agg.

fiscella : fisça, fisçareδδa sf., fisçaru sm.

fischiare : fesçare intr. e tr.

fischiata : fesçata sf.

fischiettare : fisçulare intr. e tr.

fischiettio : fisçarieδδu sm.

fischietto : fisçhettu sm.

fischio : fisçu sm.

fischio lieve : sordellinu sm.

fiscolo : fìsçulu sm.

fisco : fiscu sm.

fisima : fìsema sf.

fisionomia : fesonomìa sf.

fissare : fissare, fermare, ppuntiδδare, ttaccare tr.

fissare con chiodini : nzeppare tr.

fissare un appuntamento : ppuntare tr.

fissarsi : fissare, ncapunire, ntestardire rifl.

fissazione : fissazione, manìa sf., tìcchiu sm.

fissità : fissità sf.

fisso : fissu, fiermu, sotu sotu agg. e avv., mpalatu, mpetratu agg.

fistola : fìstula, fica sf.

fitta : fitta, puntura sf.

fitto : fittu, spissu agg.

fittone : barba, retecata sf., tutu sm.

fiumana : fiumara sf.

fiume : fiume sf.

fiutare : ddurare, entare, ndurare, nnasare, sèntere tr.

fiutare tabacco : stabbaccare, pezzecare intr.

flanella : franella, fanella sf.

flauto : fràulu sm.

flagello : sfrasçellu, sprasçellu sm.

flebotomia : sagnìa sf., salassu sm.

flemma : fremma, franella, malesçiana sf.

flessibile : llettecusu agg.

flessibile (rendere -) : llettecare, ssumagghiare tr.

flessibile (reso -) : llettecatu, ssumagghiatu agg.

flettere : llettecare, ssumagghiare tr.

flicorno baritono : bumbardinu sm.

floridezza : suncirezza sf.

florido : sçattusu, sunciru agg.

florido (diventare -) : suncirare intr.

floscio : fròsçiu, lluffiatu, mmusciatu, mòsciu, pandu, scònfiu, scunfiatu agg.

flussione : fursione sf., custipu sm.

flussione (ammalarsi di -) : nfursiunare, custipare rifl.

flussione (colpito da -) : nfursiunatu, custipatu agg.

flusso : buttu, sçiettu sm.

flusso mestruale : ìsite sf.pl., marchese, mese sm.

foca : foca sf.

focaccia : fucazza, murfettata sf.

focaccina : pitta, pescialetta; pìttula sf.

focaccina con uova sode : puδδica sf.

focherello : focareδδa sf.

focolare : focalire, fucalire sm.

focoso : fucusu, fiurusu agg.

fodera : fòtera, nfurra sf.

foderare : foterare, futerare, nfurrare tr.

fodero : fòteru sm., fundina sf.

foga : foca sf.

foglia : fronda, pàmpana sf.

foglia ampia : frundazza sf.

foglia lacerata : pampugghia sf.

foglia piccola : frondiceδδa sf.

foglia sciupata : fugghiazza sf.

foglia di scarto : scafògghia sf.

foglia di verdura : fògghia sf.

fogliame : frundame, erdume, fronza, pampàgghia sf.

foglie cadute : spugghiazzatura sf., fraume sm.

foglietto : fugghiettu, fugliettu sm.

foglio : fuegghiu, fògliu sm.

foglio (un quarto di -) : scaccu de carta sm.

foia : muntina sf., rrapamientu sm.

foia (preso da - ) : nfugghiatu, rrapatu, scazzecatu, spucatizzu agg.

fola : fàula sf., culàcchiu sm.

folaga : fùδδeca sf.

folata : botta de ientu, capeδδuta sf., frusciu, refulu, refuru sm.

folate vorticose : fumulizzu sm.

folla : folla, fracàglia, gente, mazzamurra, murra sf.

folletto di campagna : farfarieδδu, scarcagnulu sm.

folletto di casa : auriceδδu, aurieδδu, laurieδδu, scazzamurieδδu, uru, uriceδδu sm.

folletto dei recipienti : sciacquiδδi sm.

folto : fittu, mapputu, nfrascatu, spissu agg.

fondaco : fundecu sm.

fondale : fundale, fundu sm.

fondamentale : fundamentale, principale, ssenziale agg.

fondamento : fundamentu, basamientu; piernu sm., base; zocculatura sf.

fondare : fundare, basare tr.

fondatezza : fundatezza, base sf.

fondatore : fundatore sm.

fondazione : fundazione sf.

fondazione (scavi di -) : fundazioni sf.pl.

fondello : fundieδδu sm.

fondere : squagghiare tr. e intr.

fonderia : fundarìa, funderìa sf.

fondiaria : fundària, fundiària sf.

fondina : fundina, fòtera sf., fòteru sm.

fondo1 : fondu, fondarieδδu, campu, fore sm., chiesura, chiesureδδa sf.

fondo2 : fundu, cupu agg.

fondo (poco -) : spasu, subbranu agg.

fontana : funtana, fonte sf.

fontanella del cranio : muδδisa sf.

fontanina : funtaneδδa sf.

fonte : fonte sf.

fonte battesimale : battesemale sm., fonte benetitta sf.

foraggiare : furaggiare tr.

foraggio : furàggiu, mangiare sm.

forame : furame, carassa sf.

forare : furare, bucare, caurtare, scartare tr.

forato : furatu, bucatu, caurtatu, scònfiu agg.

forasacco : scannacaδδu sm., ina resta sf.

forbici : fuerfeci sm.pl.

forbici chiudersi e non tagliare : smangiare intr.

forbiciata : nforfisçiata sf.

forbicione : fòrfeca sf.

forbire : llusciare, lucetare, pulizzare, stusçiare tr.

forca : furca sf.

forca a due denti : furceδδa, furcella sf.

forcata : furcata sf.

forcella : furceδδa, furcella sf.

forchetta : furcina sf.

forchettata : furcenata, furchettata sf.

forcina : ferrettu sm. , zipputeδδa sf.

forcola : furceδδa sf.

forcone : furcune, furchettune sm.

forcuto : furcutu agg.

forese : furese sm. e f.

foresta : furesta sf., boscu sm.

forestale : furestale agg.

forestiero : furestieri agg. e sm., furestu agg.

forfé : muzzu, stagghiu, strasattu sm.

forfecchia : furfecicchia sf., spezzafierru, zziccatammìe sm.

forfora : forfula, canigghiula sf.

forgia : forgia sf.

forgia (addetto alla -) : furgiaru sm.

forgia (mettere alla -) : nfurgiare tr.

forma : furma sf.

forma (mettere nella -) : nfurmare tr.

forma (togliere dalla -) : spurmare tr.

formaggiera : furmaggera sf.

formaggio : casu, casu ecchiu, casu friscu sm., pezza te casu sf.

formare : furmare tr.

formica : furmìcula sf.

formica regina : mammareδδa sf.

formicaio : furmiculòria, furmiculara sf., bucu, nitu sm.

formicaleone : spezzafierru sm.

formichina : furmiculìcchia sf.

formicolio : furmiculòria sf., spìngule spìngule avv.

fornace : furnace, carcara sf.

fornaciaio : furnaciaru, carcaluru sm.

fornaio : furnaru, panettieri, panifàculu sm.

fornello : furnieδδu sm., furniceδδa, fumalora sf.

fornello a spirito : spiritera, spiritiera sf.

fornicare (da parte della donna) : frìsçere purpi intr., rasçare, sucare, surchiare tr.

fornicare (da parte dell'uomo) : furnecare intr., futtere, mìntere, mpanare, mpurpare, nchiummare tr.

fornire : dare tr.

forno : furnu sm.

forno (incavo nel -) : furneδδa sf.

foro : bucu, cauertu, pertusu sm., caorta sf.

forse : fuersi, forsi, serài, serà; filu, matonna avv.

forse che : serài ca, matonna ca cong.

forte : forte; termitignu agg.

fortezza1 : furterezza sf.

fortezza2 : furtezza sf., castieδδu sm.

fortificare : furtificare, rinfursare tr.

fortificato : furtificatu, rinfursatu agg.

fortilizio : forte, caggiune sm.

fortuito : uccasiunale agg.

fortuna : furtuna sf.

fortunatamente : pe furtuna, benumale, superchiu ca avv.

fortunato : furtunatu agg.

fortunato alquanto : furtunieδδu agg.

fortunoso : furtunieδδu, culignu agg.

foruncolo : frunchiu sm.

foruncolo grosso : fau sm., fica sf.

foruncolo piccolo : frunchiceδδu, spocu sm., essentura, foca, panòcchia sf.

foruncolosi : ntrasçiu sm.

forza : forsa, forterezza, pussanza sf.

forza! : issa! inter.

forza (a - di…) : a bia te… avv.

forza (perdita della -) : lluffiamientu sm., rifardata sf.

forzare : fursare, spursare tr.

forzatamente : a nforsa, pe fforsa avv.

forzato : fursatu, mastignu agg., ercule, zanzone sm.

forzoso : fursosu, furzosu agg.

foschia : fumulizzu sm.

fosfato : fusfatu sm.

fosforo : fosfuru sm.

fossa : fossa, fòggia sf.

fossa per alberello : scanceδδa sf.

fossato : fuessu, scavu, spunderiu sm.

fossetta al mento : fungeδδa sf.

fossetta sulla guancia : riu sm.

fotografare : futocrafare, futofracare tr.

fotografia : futocrafìa sf.

fotografo : futòcrafu, futòfracu sm.

fottere : futtere tr., strafuttere rifl.

fottìo : futtìu, bezzeffiu, subbissu; mare, puzzu, saccu sm.

fottuto : futtutu agg.

frac : sciamberga, sciammerga sf.

fracassare : fracassare, franteδδare, rumpere, struncunisçiare tr.

fracasso : fracassu, frantieδδu, frastuenu sm.

fracassone : fracassusu, franteδδusu agg.

fradicio : fràcetu, mmuδδatu, suppu agg.

fradiciume : fracetùmene, fracetume sm.

fragaglia : fracàglia sf. Fragagnano : Fracagnanu geogr.

fragile : fràsçetu, fràulu, debbule agg.

fragola : fràula sf.

fragolino (pesce) : lutrinu sm.

fragore : cannunata sf., fracassu, frantieδδu, frastuenu, rembombu sm.

fragranza : fracanza, ndore sf., prufumu sm.

frammento : frìzzulu, menùzzulu, muddìculu, pezzettìcchiu, scrafuezzulu, stuezzu, triδδu sm., stozza, stozziceδδa sf., mmenuzzature sf. pl.

frana : rruina; scarruzzatura sf.

franare : catìre, sgarrare, sburrare, spurrare intr. e tr.

Francesca : Frangisca, Ngicca, Chicca, Chiccina pers.

Francesco : Frangiscu, Ngiccu, Nniccu, Chiccu, Checcu, Cìcciu, Ciccillu, Cici pers.

franchezza : franchezza sf.

franco : francu agg.

francobollo : francubbollu sm.

frangere : rumpere, sprantumare tr.

frangetta : frangetta sf.

frangia : fràngia sf., petuzzu sm., zìnzuli sm.pl.

frangivento : cannizzata sf.

frangola (pianta) : spina te Cristu sf.

frantoiani (capo dei -) : nachiru sm.

frantoiani (schiera -) : chiurma, ciurma sf.

frantoiano : trappetaru sm.

frantoio : frantoiu, mulinu, trappitu sm.

frantoista : frantuianu sm.

frantumare : frantumare, fracassare, macerare, sbirriare, scasciare, sprantumare, spurmiculare tr.

frantume : fraume sm., mmenuzzature, spezzature, stozze sf.pl.; muδδìculi sm. pl.

fra poco : cquantura, mo' mo', na na avv.

frasami : frasame sf., fraume sm., frampugghie sf. pl.

frasca : frasca, leuna sf., mucchiu sm.

frasca-insegna : pandera sf.

frase : frase, spressione sf.

frastornare : frasturnare, rebbambìre, scumbussulare, scuncertare, spuniare, strubbare tr.

frastornato : frasturnatu, rebbambitu, scumbussulatu, scuncertatu, spuniatu, strubbatu agg.

frastuono : frastuenu, fracassu sm.

frate : frate, mònecu, patre sm.

frate convesso : capuèzzulu, pequezzu sm.

fratello : frate sm.

fraterno : fraternu, carniale agg.

fraticello : fraticeδδu, cercantinu, pecuezzu sm.

frattanto : frattantu, fradditantu, ntantu, frattiempu avv.

fratturare : rumpere, franteδδare, scasciare, spezzare, struncunisçiare, stuccare tr.

freccia : freccia sf.

freddezza : freddezza sf.

freddi : friddi, fridduri sm.pl.

freddo : friddu sm. e agg., sçelu sm.

freddo (ondata di -) : braggiatura, rraggiatura, sçelatura sf.

freddo (sentire -) : resçelare intr., sçelare rifl. impers.

freddoloso : freddulusu, friddu, resçelatu agg.

fregare : frecare, mbrugghiare, nfenucchiare, pigghiare pe ffessa, pe mmìnchia, stangare tr.

fregato : frecatu, mbrugghiatu, nculatu, nfenucchiatu, pigghiatu pe ffessa agg.

fregio : freggiu, nurifuegghiu sm.

fregola : muntina sf., rrapamientu sm.

fregola (andare in -) fregola (andare in -) : nfugghiare, rrapare, scazzecare rifl.

fremere : rraggiare, tremulare intr.; sprìsçere rifl.

frenare : frenare, arrefrenare, fermare tr. e intr.

frenata : frenata, arrefrenata sf.

frenesia : smània, spània sf., ìgghiu, triemulu sm.

freneticamente : canazzacane, mazzamurra, settenanche avv.

frenetico : igghiatu, smaniusu, spaniusu, tarantisçiatu agg.

freno : frenu sm.

frequentare : frequentare tr., sçire intr.

frequentemente : mute fiate, spissu avv.

freschezza : freschezza sf., friscu sm.

fresco : friscu agg. e sm.

frescura : frescura sf., friscu sm.

fretta : fuδδa, pressa, persa sf.

frettolosamente : te pressa, te persa avv.

friabile : fràulu agg.

friabile (essere -) : sparinare, spuδδiculare rifl.

friabilità : spuδδiculatura sf.

fricassea : spezzatieδδu sm.

friggere : frìsçere, fresçire intr. e tr., scattarisçiare, suffrìsçere tr.

frignare : mugnulisçiare, rungulare intr.

frigno : mugnuli sm.pl., rungulu sm.

fringuello femmina : falaetta sf.

fringuello maschio : frangiδδu, fanieδδu sm.

frittata : frettata sf.

frittella : pìttula, pittulìcchia, ciula, ciura sf.

frittella con crema : zeppula sf.

frittelle mielate : ncarteδδate sf.pl., purceδδuzzi, struffuli sm.pl.

fritto : frittu agg.

frivolo : fessiante, fessiusu agg.

frizzante : frizzante agg.

frodare : mbrugghiare, nfenucchiare, pigghiare pe ffessa, truccare tr.

frode : mbruegghiu, truccu sm.

frollare : marenare tr.

frollo : frollu agg.

frombola : fiòndula, iùndula sf.

fronda : fronda, fògghia, frundazza, fugghiazza, pàmpana sf.

fronde (tutto -) : fugghialuru agg.

frondoso : fugghiazzutu, pampanusu agg.

fronte : frunte sf.

fronte militare : fronte sm.

frontespizio : facciata sf.

frontiera : fruntiera sf.

frontone : fruntone sm.

fronzolo : zìnzulu sm.

frosone : frasune, beccu ruessu sm.

frotta : ciurma, murra, schera sf., fitu, ssamu sm.

frotta (in -) : nfròttula avv.

frottola : culàcchiu sm., busçia, fessarìa, fràbbula, papòcchia, tràstula sf.

fruciandolo : scuparu sm., ramazza sf.

frugare : respicare, ruδδare tr.

frugolino : frusculieδδu, piripìcchiu, pisirìcchiu, pizzipìu sm., freculusu agg., pruticulu sm. e f.

frullone : furlone sm.

frumento : frumentu sm.

frumentone : frumentone sm.

frumento vestito : farru sm.

fruscio : fìsciu sm.

frusco : fruscula sf.

frusta : bacchetta, cravàscia sf., scuriatu, scurisçiatu sm.

frustata : bacchettata, scuriata, scurisçiata sf.; cuerpu te scurisçiatu, te ugghina sm.

frustino : frustinu, fustinu, niervu sm.

frutice : mucchiu sm.

frutice spinoso : scuerpu sm.

fruttare : fruttare, fare, prutucere tr.

frutto : fruttu; prutottu sm.

fucilare : fucilare, sparare tr.

fucilata : fucilata sf., sparu sm.

fucilazione : fucilazione sf.

fucile : fucile sm., sçuppetta sf.

fucile a due canne : dobbotte sf.

fucile giocattolo : sçuppettola sf.

fucina : forgia sf.

fucina (mettere nella -) : nfurgiare tr.

fuco : apu, apune sm.

fucsia : fùccusu sm.

fuga : fuca, fusçiuta, cursa, scappata sf.

fuggi fuggi : fusçi fusçi sm.

fuggire : fusçere, currere, scappare, sçire fusçendu intr.

fuggitivo : fusçetìa sf.

fuggito : fusçiutu, scappatu agg.

fulcro : curfu, curmu, piernu sm. Fulgenzio : Prucenziu pers.

fuliggine : fuδδìsçena sf., niurufumu sm.

fuliggine (grumo di -) : fuδδìscenu sm.

fulminante : furmenante agg.

fulminare : furmenare tr.

fulmine : furmene, lampu, malampu sm., saietta sf.

fulvo : fiuscu, fulenu, barbarescu agg.

fumaiolo : fumaru sm.

fumare : fumare intr. e tr.

fumaria (erba) : sangu de Cristu sm.

fumata : fumata sf.

fumatore : fumatore sm.

fumigare : fumecare, ciufecare, pufecare, spumecare intr.

fumo : fumu sm.

fumo (riempire di -) : nfumecare tr.

fumosterno o fumaria (pianta) : fumisterna, fumusterna sf.

funambulo : funàmbulu, funambulista, quilibbrista sm.

fune : corda, ncannàcchia sf., nzartu, ragnu sm.

fune di canapa : sàula sf.

fune di cotone : ferrazzola sf.

fune di giunco : nzartu sm., zuca sf.

funerale : funerale; muertu sm.

funi (fabbricante di -) : zucaru sm.

funi (fabbricare -) : zucare intr.

fungo : fungu sm.

fungo piccolino : fungitieδδu sm.

fungo agarico vellutato : munìtula sf.

fungo gallinaccio : marieδδu sm.

fungo porcino : munìtula sf.

fungo prataiolo : lardaru sm.

fungo pulverulento : ersìcula sf.

funicella : curdeδδa sf., lazzu sm.

funicella del torchio : pastureδδa sf.

funzionale : funziunale agg.

funzionamento : funziunamentu sm.

funzionare : funziunare, sçire buenu intr.

funzione : funzione sf.

fuoco : fuecu, rrefuecu, sm., ampa, fuffa sf.

fuorché : fonde, fore prep., scrusu agg., llèande loc. verbale.

fuori : fora, fore, a δδaffore, quaffore, all'infore prep. e avv.

fuorimano : foremanu, stramanu avv.

fuoriuscire : essìre, sbuttare, spetterrare, spungulisçiare intr., spusçere rifl.

fuoriuscita di latte mammario : rrendetura sf.

furbacchione : birbantazzu, malandrinu, maulone, tafaneδδaru, urpune sm.

furbizia : furbìzia, birbantaturìa, finezza, tafaneδδa sf.

furbo : furbu, birbante, chiassusu, finu, furinu, furlinu agg.

fureria : furerìa sf.

furfante : barabba, caliotu, gianfuttieri, malandrinu, mariulu, ngaleratu sm.

furgoncino : furguncinu, camiuncinu sm.

furgone : furgone, càmiunu sm.

furia : fiura, furia sf.

furiere : furieri sm.

furioso : fiurusu, furiusu, ssessu agg.

furtivamente : scusi, te spichettu, cittu cittu avv.

furto : furtu sm., rubbarìa sf.

fuscelli da ardere : leune, mpezzecature sf.pl., zippi, zippitieδδi sm.pl.

fuscello : zippu, zippitieδδu sm.

fuscello secco : fuste, seccatieδδu, steccu, zippu sm., lèuna sf.

fusello : fusieδδu, fusiceδδu sm.

fuso : fusu sm.

fuso (gancio del -) : muscula sf.

fuso (rotellina del -) : erteciδδu sm.

fustagno : fustianu sm.

fustigare : llessecare, llurdiculare tr.

fusto : fuste, cànciulu, tursu, zippu sm.

fusto corto : fusticeδδu, tursiceδδu, zippitieδδu sm.

fusto di granoturco : fuste te ranulìndiu, granturculu sm., canna te ranulìndiu sf.

futilità : cose te nienti, fessarei, pàmpane sf.pl., scarnìpuli sm.pl.

futuro : futuru, abbenire sm. e agg.; lu crai sm.

futuro lontano (in -) : subbrasieculu avv., ci sape quandu! loc.